Saray
Saray Tarihçesi
Saray İlçesinin ne zaman ve kimler tarafından hangi tarihte kurulduğu kesin bilinmemekle beraber, bölgedeki yerleşimin Van Bölgesinde olduğu gibi tarih öncesi dönemlere uzandığı çeşitli bulgulardan anlaşılmaktadır. 1230 yılında bölgenin Eyyubilerin hâkimiyetine geçtiği, ardından kısa bir süre Moğolların hâkimiyetine girdiği, daha sonra Karakoyunlu Türkmenleri tarafından bölgenin alındığı bilinmektedir. 1287 yılında Timurlenk Van yöresini ele geçirmiş ve 15. y.y.’ın ikinci yarısında Karakoyunlu Devletini ortadan kaldıran Akkoyunlular bölgeye hâkim olmuştur.
Nihayet, 1503 yılında Şah İsmail Akkoyunlu’ları yenerek yöreye hâkim olmuşsa da 1514 yılında Yavuz Sultan Selim’in, Şah İsmail’i Çaldıranda yenmesi ile bölge Osmanlı imparatorluğuna dâhil olmuştur. Bölge bu tarihten itibaren 1915 yılına kadar Osmanlı hâkimiyetinde kalmıştır. 1915 yılında (20 Mayıs 1915) Ruslar tarafından işgal edilmiş fakat Ruslar bölgede az bir süre kalıp, bu bölgeyi Ermenilere terk etmiştir. Türk ordusunun 2 Nisan 1918’de Van’a girdiği haberini alan Ermeniler yöreyi terk etmiş, 3 Nisan 1918’de Türk Kuvvetlerinin Saray merkezine girmesiyle bölgedeki Ermeni hâkimiyetine son vermiştir. Ermeniler bölgeye hâkim oldukları bu kısa süre zarfında halka büyük zulüm ve işkenceler yaparak, bölge insanını yöreyi terk etmeye zorlamışlardır.
Saray İlçe merkezi Saray ovasının yukarı kısmında kurulmuştur. Saray İlçesinin sınırları içerisinde geniş düzlükler yer almaktadır. İlçenin doğusunda bulunan dağlar İran ile sınır oluşturmaktadır. İlçede akarsu olarak ilçe sınırları içerisinden geçerek İran’a ulaşan Kotur Çayı bulunmaktadır.
Bugünkü Saray İlçesi ilk defa 1869 yılında Mahmudiye adıyla mevcut yerinde kurulmuştur. 1948 yılında ilçe merkezi Özalp İlçesinin bulunduğu yere (Kargalı Mahallesine) taşınmıştır. 1948 yılından 1990 yılına kadar Özalp ilçesine bağlı bir bucak olan Saray 1990 yılında çıkarılan 3644 sayılı Kanunla yeniden ilçe olmuştur.
İlçenin doğusunda İran İslam Cumhuriyeti, güneyinde Başkale ve Gürpınar ilçeleri, batı ve kuzeyinde ise Özalp ilçesi bulunmaktadır. İlçenin Van iline uzaklığı 79 Km olup Özalp İlçesi üzerinden ulaşım sağlanmaktadır.
Nihayet, 1503 yılında Şah İsmail Akkoyunlu’ları yenerek yöreye hâkim olmuşsa da 1514 yılında Yavuz Sultan Selim’in, Şah İsmail’i Çaldıranda yenmesi ile bölge Osmanlı imparatorluğuna dâhil olmuştur. Bölge bu tarihten itibaren 1915 yılına kadar Osmanlı hâkimiyetinde kalmıştır. 1915 yılında (20 Mayıs 1915) Ruslar tarafından işgal edilmiş fakat Ruslar bölgede az bir süre kalıp, bu bölgeyi Ermenilere terk etmiştir. Türk ordusunun 2 Nisan 1918’de Van’a girdiği haberini alan Ermeniler yöreyi terk etmiş, 3 Nisan 1918’de Türk Kuvvetlerinin Saray merkezine girmesiyle bölgedeki Ermeni hâkimiyetine son vermiştir. Ermeniler bölgeye hâkim oldukları bu kısa süre zarfında halka büyük zulüm ve işkenceler yaparak, bölge insanını yöreyi terk etmeye zorlamışlardır.
Saray İlçe merkezi Saray ovasının yukarı kısmında kurulmuştur. Saray İlçesinin sınırları içerisinde geniş düzlükler yer almaktadır. İlçenin doğusunda bulunan dağlar İran ile sınır oluşturmaktadır. İlçede akarsu olarak ilçe sınırları içerisinden geçerek İran’a ulaşan Kotur Çayı bulunmaktadır.
Bugünkü Saray İlçesi ilk defa 1869 yılında Mahmudiye adıyla mevcut yerinde kurulmuştur. 1948 yılında ilçe merkezi Özalp İlçesinin bulunduğu yere (Kargalı Mahallesine) taşınmıştır. 1948 yılından 1990 yılına kadar Özalp ilçesine bağlı bir bucak olan Saray 1990 yılında çıkarılan 3644 sayılı Kanunla yeniden ilçe olmuştur.
İlçenin doğusunda İran İslam Cumhuriyeti, güneyinde Başkale ve Gürpınar ilçeleri, batı ve kuzeyinde ise Özalp ilçesi bulunmaktadır. İlçenin Van iline uzaklığı 79 Km olup Özalp İlçesi üzerinden ulaşım sağlanmaktadır.
