"30-50 MİLYAR DOLAR TİCARET HACMİ İÇİN FIRSATLAR" ANA TEMALI 3. TÜRKİYE - İRAN FORUMU BAŞLADI
25.04.2017
Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (TASAM) "İnisiyatif Doğu Anadolu" projesi kapsamında, İran Dışişleri Bakanlığı Politik ve Uluslararası Araştırma Merkezi (IPIS) Van Valiliği ve Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA) işbirliği ile 25-26 Nisan 2017 tarihlerinde Van’da düzenlenecek olan ‘3. Türkiye - İran Forumu' başladı.
"30 - 50 Milyar Dolar Ticaret Hacmi İçin Fırsatlar" ana teması ile Double Tree by Hilton'da gerçekleştirilecek forumda, özelde şehirlerin ve bölgelerin, genelde ise Türkiye ve İran ekonomilerinin geliştirilmesine katkı sağlaması hedeflenen konular 2 gün boyunca masaya yatırılacak.
Forumun açılışında konuşan Vali İbrahim Taşyapan, İran ve Türkiye’nin kadim dost ülkeler olduğunu her fırsatta dile getirdiklerini belirterek, iki ülkenin büyük imkanlar, büyük medeniyetler barındıran coğrafyada bulunduklarını ifade etti.
Vali Taşyapan, “Bunların değerini kıymetini bilmek, bunları imkâna dönüştürmek bizim görevimizdir. Her cağın üreticileri kendi zamanındaki fırsatları yakalayarak, ülkeleri adına o fırsatı iyi değerlendirmelidir” dedi.
Her ülkenin kendine özgü öncelikleri, avantajları ve dezavantajları bulunduğunu kaydeden Vali Taşyapan, “Bunları bir araya getirdiğimiz zaman buradan iyi bir sinerji çıkması gerekiyor. Hoy, Tebriz, Urmiye, Erdebil gibi şehirler artık bizim komşu şehirlerimiz. Oralar bizim en yakın şehirlerimizden daha yakın şehirler ve kardeşlerimiz. Hakikatten çok sıcak, çok güzel düzeyde ilişkilerimiz var. Sınır illeri valileri olarak işbirliği toplantılarında bir araya geliyoruz, yollarımızın bağlantılı olması veya gümrükle ilgili yaşanan sorunlarda bir araya geliyoruz” diye konuştu.
Van’ın Türkiye’nin Orta Asya’ya ve oradan da uzak doğuya açılan demiryolunun başlangıcı olduğunun altını çizen Vali Taşyapan, sözlerine şöyle devam etti:
“Hudut kapılarımızın sayıları bugün üçe çıkmıştır. Kapıköy Sınır Kapımızda bu yıllın sonlarına doğru güzel bir gümrük binasıyla ve duble yollarıyla ulaştırmaya, ticarete, sanayinin gelişmesine kadar her türlü altyapıyı oluşturacaktır. Türkiye ve İran arasındaki gelişmenin olabilmesi için öncelikle kuvvetli bir siyasi irade gerekir. Bunları da hem sanayiciler hem bürokratlar yaparlar. Biz burada her iki tarafı bir araya getiriyoruz. Bu forumun hazırlanmasında emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.”
Kalkınma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Fatih Hasdemir de İran ve Türkiye arasındaki potansiyelin fazla olduğunu, bu durumun da yoğun çalışmaları beraberinde getirdiğini anlattı.
Müsteşar Yardımcısı Hasdemir, iki ülkenin ilişkilerinin hem bölge hem de dünya barışı için önemli olduğunu aktardı.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Orhan Birdal ise iki ülkenin köklü medeniyetlere sahip olduğunu ve ilişkileri geliştirmek için iyi belirtiler ortaya çıktığını anlattı.
Müsteşar Yardımcısı Birdal, ulaşım, iletişim ve sınır kapılarında önemli çalışmaların yapıldığını bunun da iki ülkenin ilişkilerini olumlu etkileyeceğini kaydetti.
İran Ankara Büyükelçiliği Masalahatgüzarı Alireza Delkhosh da iki ülkenin ortak sınıra ve kültüre sahip olmasının önemine değinerek, “İki ülkenin güvenlik ve siyasi konularda ortaklık yapması gerekiyor. Özellikle iki ülkenin sınır illeri arasındaki sorunların çözülmesi için başlatılan çalışmalar devam edememiştir. Bazı kara bulutlar iki ülke arasındaki ilişkileri bozmaya çalışıyor. İlişkilerimiz çok güçlü olmalı ve bölgede yaşanan olayların bu ilişkileri zedelemelerine izin vermemeliyiz” şeklinde konuştu.
Türkiye ve İran ilişkilerinin temelinde, derin bir imparatorluk izinin yanı sıra, İslam medeniyetinin etkilerinin de büyük olduğunu söyleyen 23. Dönem Van Milletvekili Kayhan Türkmenoğlu, son dönemde 100 bine yakın İranlı turistin Van’ı ziyaret ettiğini anımsatarak, “İki ülkeye sınır olan illerin ticarette daha aktif olması gerekiyor. Sınır illerinin ticaretinin gelişmesi iki ülkenin ticaretini de geliştirir. Bu anlamda bu gibi forumların iki ülkenin ticari, siyasi ve ekonomik ilişkilerinin gelişmesi açısında önemli büyüktür” dedi.
IPIS Başkan Yardımcısı Mohsen Rouhısefat da formun İran ve Türkiye arasındaki ekonomik ve siyasi ilişkileri değerlendirmek için önemli bir fırsat olduğunu kaydetti.
İran'nın Türkiye başta olmak üzere komşu ülkelere birçok fırsat tanıdığını belirten Rouhısefat, Türkiye ve İran ilişkilerinin tarihsel geçmişinin göz önüne alınması gerektiğini ve iki ülkenin ilişkilerinin gelişmesi için siyasi aktörlerin yapay politikalardan uzak durması gerektiğini belirtti.
TASAM Başkanı Süleyman Şensoy ise 2016 yılında yapılması planlanan formun bazı gelişmeler nedeniyle ertelendiğini belirterek, Türkiye ve İran'ın hem kendi iç alanında hem de arka plan hinterlantları itibariyle güç kapasitesiyle bölgedeki en büyük iki ülke konumunda olduğunu anlattı.
Türkiye-İran ekonomilerinin birbirini tamamlayan özelliklere sahip olduğunu aktaran Şensoy, “Van’ın buradaki sınırıyla ve oynayabileceği rolüyle bu konferans ve diğer çalışmalar teyit etmektedir. Önümüzdeki zihinsel eşik karşılıklı bağımlılığı derinleştiren yüksek rekabet ve yüksek işbirliği perspektifidir. Dönem dönem iki ülke arasında yaşanan söylem bazındaki teknik krizlerin diğer alanlara yansıtılmadan yönetilmesi ve inisiyatiflerin aksamaması önemlidir” diye konuştu.
Açılış konuşmalarının ardından, ‘Sınır Ticareti ve Lojistik' başlığında ve Tahran Eski Büyükelçisi Selim Karaosmanoğlu moderatörlüğünde gerçekleştirilen forumun ilk oturumu, Türk İran Sanayici ve İşadamları Derneği Başkanı Engin Alp ve Van TSO Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva ile İranlı yetkililerin konuşmalarıyla devam etti.
İki gün sürecek forumda, turizmin derinleştirilmesi ve sınır illerinin rolü, Türkiye-İran ilişkilerinin geliştirilmesinde iki ülkenin medyasının rolü, enerji ve altyapı alanında yeni anlaşma ve yatırım potansiyelleri, kamu diplomasisi, dil ve eğitim, ekonomi ve ikili ilişkiler konu başlıklarında da oturumlar gerçekleştirilecek.
Forumun ilk gün ve açılış oturumuna Vali İbrahim Taşyapan’ın yanı sıra, İran - Ankara Büyükelçi Yardımcısı Alireza Delkhosh, Kalkınma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Dr. Fatih Hasdemir, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Orhan Birdal, İran İslam Cumhuriyeti Erzurum Başkonsolosu Hossein Ghassemi, TASAM Başkanı Süleyman Şensoy, YYÜ Rektörü Prof. Dr. Peyami Battal, her iki ülkenin ekonomi ve ticaret alanındaki yetkilileri ile diğer faydalanıcılar katıldı.
